Elektrische auto’s stoten geen CO2 uit tijdens het rijden. Daarom zien we de overstap naar elektrisch rijden als een belangrijke stap richting fossielvrij leven. Steeds meer mensen kiezen daarom voor een elektrische auto. Bovendien worden elektrische auto's ook financieel steeds aantrekkelijker.
Afgelopen jaar verdubbelde het aantal volledig elektrische auto’s. Daarmee steeg het aantal auto’s per normale openbare laadpaal van 2,2 in 2018 naar 3,9. Hoewel er door het coronavirus waarschijnlijk een tijdelijke dip zal zijn in het aantal verkochte auto’s, verwachten we dat de groei de komende jaren juist in een stroomversnelling komt, onder andere door subsidies en meer goedkopere modellen. Ook een betere toegang tot de oplaadinfrastructuur helpt daaraan mee.
Ondanks dat er steeds nieuwe (semi-)publieke laadpalen worden geplaatst, zijn er per gemeente grote verschillen in het ‘laadaanbod’ voor elektrische auto’s. Ook verschillen de bepalingen in aanvraagprocedures en de termijnen per gemeente. We onderzochten daarom waar het in Nederland meer en waar het minder aantrekkelijk is om over te stappen op elektrisch rijden.
Nog niet elke gemeente werkt aan een goede laadstructuur voor inwoners met een elektrische auto. Dat blijkt uit de Klimaatmonitor van Rijkswaterstaat waar alle (publieke) laadpalen per gemeente geregistreerd staan (december 2019).
Zo is het Gelderse West Maas en Waal de enige gemeente in Nederland waar geen enkele publieke laadpaal staat. Wel staan er 12 semi-publieke laadpalen. Die staan in tegenstelling tot publieke laadpalen niet op gemeentegrond, maar op privé terrein. Semi-publieke laadpalen zijn van bedrijven en vind je bijvoorbeeld in parkeergarages of bij tankstations en horecagelegenheden.
In Amsterdam vind je de meeste laadpalen. In de hoofdstad stonden in december 2019 in totaal 3.336 publieke laadpalen, 1.584 semi-publieke laadpalen en 79 snelladers waarmee voor een meerprijs de accu na 20 tot 40 minuten weer voor 80% is opgeladen. Bij elkaar zijn dat dus ongeveer 5.000 laadpalen.
In gemeenten zonder geregistreerde elektrische auto’s zijn vaak wel oplaadmogelijkheden. Zo zijn er in de 25 Nederlandse gemeenten zonder geregistreerde elektrische auto’s, in totaal 256 publieke laadpalen, 315 semi-publieke laadpalen en 8 snelladers geplaatst. Een groot aandeel daarvan staat op Terschelling: daar staan 100 publieke laadpalen.
Terschelling heeft de meeste laadpalen per inwoner. Eén laadpaal wordt daar gedeeld met 25 huishoudens. Dat is een stuk minder dan in Oldambt, waar een laadpaal gedeeld wordt met 9.015 huishoudens. Het gemiddelde in heel Nederland is 838 huishoudens per laadpaal. Dat gemiddelde ligt lager in de Randstad, daar staan meer laadpalen dan in de provincies daarbuiten.
Om elektrisch rijden te stimuleren, bieden 282 van de 355 gemeenten (79%) hun inwoners de mogelijkheid om via hun website een openbare laadpaal aan te vragen. Op die manier werken zij aan een dekkend netwerk van laadpalen, op basis van de behoeften van inwoners. Die openbare laadpalen zijn bedoeld voor mensen die hun elektrische auto niet op hun privé-terrein kunnen opladen, omdat zij geen eigen garage of oprit hebben.
Minstens 70% van alle auto’s wordt geparkeerd op de openbare weg (bron 1, bron 2).
De informatievoorziening over het aanvragen van een laadpaal verschilt per gemeente. Op 60 van de 355 gemeentelijke websites (17%) was in maart 2020 zelfs helemaal geen informatie te vinden over het aanvragen van openbare laadpalen.
Ook de procedures en richtlijnen voor het aanvragen en plaatsen van een openbare laadpaal verschillen sterk per gemeente. Een voorbeeld: de maximale afstand tussen laadpaal en woonadres.
Gemeenten proberen ervoor te zorgen dat inwoners op loopafstand van een laadpaal kunnen wonen en werken. De maximale afstand die daarvoor gehanteerd wordt, verschilt per 150 meter in de gemeenten Veere, Landsmeer, Middelburg en Zutphen tot zelfs 500 meter in de gemeente Hardinxveld-Giessendam. De gemiddelde maximale loopafstand naar een laadpaal is 261 meter.
Als er sprake is van hoge parkeerdruk in de binnenstad, kunnen gemeenten besluiten een hogere maximale loopafstand te hanteren dan in de wijken daarbuiten. Dit is het geval in Leiden en Groningen. Zo is de maximale loopafstand naar een laadpaal in de Leidse binnenstad 350 meter en daarbuiten 200. In Groningen is dat 500 in de binnenstad en 250 meter daarbuiten.
Tussen het aanvragen door inwoners en het neerzetten van een laadpaal zit soms veel tijd. Eerst wordt de aanvraag beoordeeld, vervolgens wordt een locatie gekozen en maakt de gemeente daarover een besluit. Omwoners krijgen daarna zes weken de tijd om bezwaar te maken voordat het verkeersbesluit definitief wordt. Tot slot wordt de infrastructuur geregeld en de laadpaal geplaatst.
Aanvragen van laadpaal: De openbare laadpaal wordt aangevraagd door een bewoner of iemand die in de gemeente werkt. Meestal gebeurt dat via een digitaal formulier op de gemeentewebsite.
Beoordeling van aanvraag: De gemeente beoordeelt vervolgens of aan alle voorwaarden wordt voldaan. Die voorwaarden verschillen per gemeente.
Zoeken geschikte locatie: Vervolgens wordt naar een goede locatie gezocht voor de laadpaal. Vaak wordt daarbij gekeken naar de parkeerdruk en of een locatie technisch geschikt is. De gemeente werkt daarbij samen met de leverancier.
Verkeersbesluit nemen: Omwonenden worden ingelicht over het voorlopige verkeersbesluit. Zij hebben vervolgens 6 weken de tijd om bezwaar te maken.
Plaatsen van de laadpaal: Als er geen bezwaar is gemaakt en het verkeersbesluit definitief is, wordt de laadpaal geplaatst, het energiecontract geregeld en de laadpaal aangesloten.
Het regelen van een laadpaal duurt in Nederland gemiddeld 18 weken, blijkt uit ons onderzoek naar verschillende gemeenten. De kortste tijd, 12 weken, vind je in Den Helder, Wageningen en Loon op Zand.
Het plaatsen van een laadpaal kan zelfs tot negen maanden duren in Heiloo, Bergen (Noord-Holland), Castricum, Gooise Meren en Uitgeest. Dat komt doordat mensen bezwaar kunnen maken. Zeker als er meerdere mensen bezwaar maken tegen het zogeheten verkeersbesluit, loopt het plaatsen van de laadpaal soms flink uit. Als alles soepel verloopt, duurt het in deze gemeenten vier tot vijf maanden in plaats van negen maanden.
Je kunt deze kaart op je website zetten met deze code:
<div><iframe class="localfocusvisual" frameborder="0" style="width:100%;height:600px;overflow:hidden" src="https://localfocus2.appspot.com/5e8dc055e38be"></iframe><br /><em>Bron: <a href="https://www.vattenfall.nl/producten/elektrisch-rijden">Vattenfall.nl</a></em></div>