MarktRapport - week 40

Ontwikkelingen van deze week

De daling van de gasprijs wordt mede veroorzaakt door een sterke aanvoer van gas uit Noorwegen en milde temperaturen. Ondanks technische problemen bij enkele Noorse gasinstallaties, waardoor de exportcapaciteit met 14% daalde tot 285,8 miljoen m³/dag, ten opzichte van de 320,3 miljoen m³/dag de dag ervoor, is de impact op de gasprijzen beperkt. Dit komt doordat de geplande werkzaamheden bijna zijn afgerond en het onderhoudsseizoen voorbij is. Bovendien wordt er in Europa in oktober mild weer voorspeld, met temperaturen van 1–2°C boven normaal. De milde temperaturen zorgen voor een lagere vraag naar gas voor verwarming, wat de prijsstabiliteit verder ondersteunt.  

In Nederland zijn de gasopslagen momenteel voor 70% gevuld. De verplichte Europese vullingsgraad van 74% op 1 november lijkt daarmee goed haalbaar. De gasopslagen in Europa zijn gemiddeld voor 83% gevuld, wat zo’n 11% lager is dan op hetzelfde moment vorig jaar. Gezien het lage prijsniveau lijkt de markt voldoende vertrouwen te hebben dat deze gasvoorraden voldoende zijn om de winter door te komen.  

15-min spotmarkt voor elektriciteit 

Een andere belangrijke ontwikkeling op de energiemarkt is de overgang van de EPEX-spotprijzen van uren naar kwartieren.  Vanaf vandaag (1 oktober) wordt de elektriciteitsprijs niet langer als uurprijs vastgesteld maar per kwartier, waarbij de uurnotering het ongewogen gemiddelde is van de kwartierprijzen*.  In totaal zijn er 27 Europese landen die deze verandering implementeren.  

Deze marktwijziging komt door de complexiteit van het elektriciteitsnet in Europa. Er wordt meer duurzame elektriciteit opgewekt, en dat leidt tot grotere schommelingen in het aanbod. De eerste 15-minutenprijzen op de spotmarkt voor levering van vandaag laten al enige volatiliteit zien. De verschillen zijn zo ook zichtbaar tijdens de ochtend- en avondpiek, waarbij er duidelijke volatiliteit binnen het uur zichtbaar is tussen vraag en aanbod. Zo zijn er vandaag duidelijke verschillen te zien tussen 18:00 en 19:00. Tussen 18:00-18:15 lag de spotprijs op 141,68 €/MWh, waar deze in het laatste kwartier van dat uur, tussen 18:45-19:00, uitkwam op 381,00 €/MWh. 

Verder zijn er dit jaar enkele nieuwe piekrecords bereikt op de onbalansmarkt. Hoewel er dit jaar minder extreme pieken in vergelijking met vorig jaar zijn, is er vorige week een piekrecord genoteerd. Zo werd er op donderdag 25 september om 18:15 uur een onbalansprijs van maar liefst 5.500 €/MWh bereikt. 

*Vattenfall zal deze wijziging met ingang van 1 januari 2026 doorvoeren op het HandelsPlatform voor de Plus- en Expertproducten. 

Ontwikkeling energieprijzen in beeld

In de grafieken en jaarblokken ziet u de gevolgen van deze ontwikkelingen op de energiemarkt terug in de energieprijzen.