MarktRapport - week 42

Ontwikkelingen van deze week

Rust in deze geopolitiek gevoelige regio, die van groot belang is voor de fossiele energievoorziening, werkt prijsverlagend. Daarnaast dragen ook de milde temperaturen en een stabiele aanvoer van gas bij aan de prijsdaling. Wel is er op dit moment weinig wind, wat zorgt voor een grotere vraag naar fossiele brandstoffen voor de opwek van elektriciteit. 

Gasvoorraden 

We zien de afgelopen week een duidelijke vertraging in het tempo van injecteren van gas in de gasopslagen. Inmiddels wordt er netto zelfs weer gas onttrokken. Afgelopen zaterdag 11 oktober bereikte de gasopslag in Europa een gemiddelde vulgraad van 83%, wat in de dagen daarna doorsteeg naar 83,2%. Inmiddels is dit echter ook weer iets gedaald naar 83,1%. Het netto onttrekken kan worden verklaard door het feit dat het stookseizoen is begonnen. Gelukkig hoeft er door de relatief hoge temperaturen voor de tijd van het jaar in Noordwest-Europa nog maar weinig gas uit de opslagen te worden gebruikt. In de Nederlandse gasopslagen is er nog geen sprake van netto onttrekking, hier is de vulgraad inmiddels gestegen naar 71,9%. Wel is er ook in Nederland, net als in de rest van Europa, een stagnatie zichtbaar in het vullen van de gasvoorraden.

De aanhoudende geopolitieke spanningen tussen Rusland en Oekraïne kunnen in de winter leiden tot een verhoogde prijsvolatiliteit op de gasmarkt. Dit risico wordt versterkt door het feit dat de gasopslagen niet optimaal gevuld zijn. De kans is aanwezig dat er deze winter gas uit Noordwest-Europa aan Oekraïne moet worden geleverd, nu hun gas-infrastructuur ernstige schade heeft opgelopen door de grootschalige Russische aanval begin oktober, de grootste sinds het begin van de oorlog. 

CO₂-emissierechten 

De prijs van CO₂-emissierechten brak vorige week vrijdag bijna door de grens van 80 euro, maar die daalde echter ook weer snel en fors. Inmiddels staat de prijs op 76,92 €/ton CO₂. Deze daling is deels te verklaren door de samenhang die deze markt vaak vertoont met de gasprijs. En die gasprijs daalde door de rust in het Midden-Oosten. Daarnaast speelt ook de opgelaaide discussie over handelstarieven tussen de VS en China een rol. Trump dreigde China een importtarief van 100% op te leggen, inmiddels is hij hier weer van teruggekomen. Hoge handelstarieven tussen de VS en China kunnen een negatieve impact hebben op de wereldeconomie. CO₂-emissierechten zijn gevoelig voor economische signalen, aangezien sterke economieën meer fossiele brandstoffen gebruiken (en daarmee meer CO₂ uitstoten), en zwakkere economieën juist minder. Een grote vraag naar fossiele brandstoffen doet ook de vraag naar CO₂-emissierechten toenemen.

Spotmarkt 

De afgelopen week hebben we geen lage prijzen meer gezien op de spotmarkt. De reden hiervoor was de afwezigheid van wind én eigenlijk ook van de zon. Het is inmiddels een bekend beeld dat de spotprijzen op het hoogste punt zijn in de avond (grote vraag naar elektriciteit en weinig aanbod van zonne-energie), maar afgelopen dinsdag (14 oktober) was een wel hele grote prijspiek in de avond te zien. Gedurende drie kwartier, tussen 18:45 en 19:30 uur, kwam de prijs uit boven de 400 €/MWh, met zelfs een maximumprijs van 437,97 €/MWh. Dit is te verklaren door het ondergaan van de zon; de opwek van pv-installaties (zon) valt dan weg, maar tegelijkertijd neemt de vraag naar energie toe als het donker wordt. In Duitsland lag de spotprijs op dat moment echter nog hoger, daarom exporteerde Nederland zelfs in die dure momenten nog energie naar Duitsland. Dit zorgde gedurende die korte periode van drie kwartier voor extreem hoge prijzen.  

Ontwikkeling energieprijzen in beeld

In de grafieken en jaarblokken ziet u de gevolgen van deze ontwikkelingen op de energiemarkt terug in de energieprijzen.