1. Thuis
  2. Warmtepomp
  3. Hoe werkt een warmtepomp

Hoe werkt een warmtepomp?

Veel mensen willen weten: hoe werkt een warmtepomp? Om je huis lekker warm te krijgen, heb je energie nodig. In plaats van uit gas (cv-ketel), haalt de warmtepomp energie uit de lucht of grond. Een warmtepomp werkt eigenlijk als een omgekeerde koelkast, hoor je weleens. Dat is een mooi beeld, maar we kunnen best wat meer over de warmtepompwerking vertellen.

Warmtepomp: werking in het kort

De warmtepompwerking in het kort: een warmtepomp haalt energie uit de lucht, bodem of het grondwater en maakt er warmte van. Met die warmte kan jij jouw huis en je tapwater verwarmen.

Werking warmtepomp verder uitgelegd

Wil je meer weten over de techniek van een warmtepomp? Laten we dan iets dieper ingaan op de vraag: hoe werkt een warmtepomp? Een warmtepomp is eigenlijk een vrij eenvoudig apparaat. Om het goed te begrijpen helpt het om te weten dat er een verschil is tussen energie en warmte. Energie is overal om ons heen. Soms in de vorm van warmte, soms chemisch (in bijvoorbeeld een batterij) of potentieel. Potentiële energie zit bijvoorbeeld in een potje pindakaas dat boven op de kast staat. Je hebt die energie er namelijk ingestopt toen je het bovenop de kast zette. Deze energie komt weer vrij als het potje van de kast valt. Energie verandert dan van potentiële in kinetische energie.

Een warmtepomp oogst energie die in de vorm van warmte ligt opgeslagen in een bron als lucht, water of bodem. Een warmtepomp zet die energie vervolgens om in warmte die gebruikt kan worden om je woning te verwarmen.

Dat omzetten gebeurt in 4 stappen:

  1. Eerst wordt de energie uit de bron overgedragen aan een koude vloeistof in de warmtepomp. Warmte stroomt van een warm object naar een koud object. Die vloeistof gaat koken en verdampt als het in aanraking komt met de warmte van de bron en neemt daarbij de energie uit de bron in zich op.

  2. Vervolgens wordt het dan ontstane gas heel snel samengeperst in een compressor. Dit zorgt ervoor dat het gas heet wordt. Die compressor zelf heeft elektrische energie nodig. Die komt uit het stopcontact.

  3. De energie uit dat hete gas wordt overgedragen aan het verwarmingssysteem doordat het gas condenseert door het koudere water in het verwarmingssysteem. Het gas verandert hierdoor weer in een vloeistof en voilà, de energie uit de bron is verplaatst naar binnen en omgezet in bruikbare warmte voor jouw verwarming of tapwater.

  4. Als laatste stapje wordt de druk van de vloeistof gehaald. Hierbij koelt de vloeistof heel sterk af en kan opnieuw worden gebruikt om energie uit de bron te halen.

Warmtepompboiler

De meeste warmtepompen verwarmen je huis én je water. Sommige werken zo dat ze alleen je huis verwarmen. Er zijn ook warmtepompen die alleen warm tapwater maken. Dit heet een warmtepompboiler.

Werking warmtepomp zorgt voor vermindering CO2-uitstoot

De werking van een warmtepomp zorgt ervoor dat we minder of gas hoeven te gebruiken voor een lekker warm huis. Klinkt een gasloze woning interessant? Als je je CO2-uitstoot wilt verlagen, kan de installatie van een warmtepomp een mooie stap zijn (bron: Milieu Centraal). Wél is het pas echt interessant als je woning aan een aantal voorwaarden voldoet, daar zijn we eerlijk over.

Zo’n warmtepomp, hoe werkt het qua rendement?

Het rendement van een warmtepomp is afhankelijk van de isolatie, maar ook van het warmte-afgiftesysteem in de woning. Een warmtepomp werkt het beste met een lage-temperatuursysteem, zoals vloerverwarming of LTV-radiatoren. In een goed geïsoleerde woning met een lage-temperatuurafgiftesysteem hoeft de compressor in de warmtepomp minder hard te werken en is hij dus efficiënter.

Een goed gedimensioneerde warmtepomp aangesloten op een goed ingeregeld afgiftesysteem kan over het jaar heen rendementen halen van 300% tot 400%. Dit jaarrendement heet de SCOP. Dat wil zoveel zeggen dat een warmtepomp met behulp van 1 deel stroom in staat is om 3 tot 4 delen energie uit de bron te onttrekken. 

Het energielabel bij de warmtepomp geeft een indicatie van deze SCOP. Let op of in de SCOP ook het tapwaterrendement is opgenomen.

De lucht-waterwarmtepomp

Veel bestaande huizen zijn geschikt voor een lucht-waterwarmtepomp. De lucht-waterwarmtepomp haalt warmte uit de lucht. Deze warmte is afkomstig van de zon. De lucht-waterwarmtepomp gebruikt dus eigenlijk zonne-energie. Omdat er voor dit type warmtepomp geen bodembron hoeft te worden aangelegd, is het vaak goedkoper en makkelijker te installeren dan een grondgebonden warmtepomp.

 

Check eerst of jouw woning geschikt is voor een warmtepomp

Het is slim om te checken of een warmtepomp bij jou de juiste oplossing is om duurzamer te gaan wonen. De volgende factoren bepalen of en hoeveel aardgas je bespaart:

  • De grootte van je huis
  • Hoe goed je huis is geïsoleerd
  • Het type waterpomp dat je kiest
  • Het type ventilatiesysteem in je huis
  • Hoe je je huis nu verwarmt
  • Je verbruik voor verwarming en warm water
  • De temperatuur buiten en binnen

Deel deze pagina

Meer informatie over warmtepompen