In Zweden onderzoeken Vattenfall, SAS, Shell en Lanzatech de mogelijkheid van grootschalige productie van 's werelds eerste synthetische duurzame vliegtuigbrandstof (SAF = Sustainable Aviation Fuel). Ze doen dit op basis van de 'Alcohol to Jet'-technologie van LanzaJet TM. Daarbij wordt in productieproces in plaats van nieuw fossiel materiaal het synthetische SAF gebruikt, dat bestaat uit fossielvrije elektriciteit en uit stadsverwarming gerecyclede koolstofdioxide.
Het doel van de in het project samenwerkende partijen is om in een nieuwe productiefaciliteit jaarlijks tot 50.000 ton synthetische SAF te produceren. Daarover zal in een later stadium een ​​investeringsbeslissing worden genomen. De synthetische SAF, ook wel elektrobrandstof genoemd, zal worden geproduceerd uit fossielvrije elektriciteit en teruggewonnen koolstofdioxide. Dat gebeurt met behulp van de zogenaamde "Alcohol to Jet"-technologie die is ontwikkeld door LanzaTech en het Pacific Northwest National Laboratory (PNNL) van het Amerikaanse ministerie van Energie. Wanneer de productie volledig operationeel is kan het SAS (Zweedse luchtvaartmaatschappij) rond 2030 voorzien van 25% van zijn totale behoefte aan duurzame vliegtuigbrandstof.
De gezamenlijke studie van de bedrijven heeft veelbelovende resultaten opgeleverd op basis waarvan er nu een diepgaande analyse zal worden uitgevoerd. De ambitie is om ergens tussen 2026 en 2027 een productiefaciliteit in gebruik te nemen nabij Forsmark aan de oostkust van Zweden. Het is de bedoeling dat de faciliteit op een terrein naast de kerncentrale van Forsmark komt te staan, aangezien daar een netwerkaansluiting is met voldoende capaciteit om fossielvrije elektriciteit (afkomstig van verschillende Zweedse duurzame bronnen) aan te leveren.
"SAS en duurzaamheid gaan hand in hand. Daarom zijn wij ongelooflijk trots om mee te werken aan dit unieke project, waarin ambitieuze duurzaamheidsdoelen en -agenda's samenkomen. In onze gezamenlijke inzet bij het vinden van manieren om grootschalige productie van een duurzamere vliegtuigbrandstof tot stand te brengen, ligt een uitgelezen kans om vaart te zetten achter de commercialisering van SAF, en daarmee de transitie van SAS naar emissieloze vluchten", aldus Anko van der Werff, President en CEO van SAS.
"Dit initiatief illustreert het potentieel van sectoroverschrijdende samenwerkingen om een sector die moeilijk CO2-vrij te krijgen is toch uitstootvrij te maken. Om zo sneller te innoveren om een brug te slaan naar een fossielvrij leven binnen één generatie. Wij grijpen deze geweldige kans aan om samen verder te onderzoeken hoe we emissiearme electrofuel voor de luchtvaart kunnen produceren", stelt Anna Borg, President en CEO van Vattenfall.
Publicatiedatum: 20-01-2023
Vattenfall, Shell, LanzaTech en SAS zijn het project HySkies gestart met als doel om in 2027 de eerste grootschalige productie van synthetische duurzame vliegtuigbrandstof in Zweden op te starten. Het project wordt nu ondersteund door het innovatiefonds van de EU met ruim 80 miljoen euro.
Elektrobrandstof wordt gecategoriseerd als een duurzame vliegtuigbrandstof (SAF), aangezien de enige inputs voor het maken van elektrobrandstof fossielvrije elektriciteit, water en gerecyclede kooldioxide zijn (in tegenstelling tot nieuwe fossiele grondstoffen). Elektriciteit zal voornamelijk worden gebruikt om via elektrolyse waterstof te maken die samen met koolstofdioxide kan worden omgezet in ethanol en vervolgens kan worden omgezet in elektrobrandstof voor de luchtvaart.
De gerecycleerde koolstofdioxide wordt opgevangen door een stadsverwarmingsinstallatie (in plaats van te worden vrijgegeven) en gebruikt voor de productie van elektrobrandstof, daarom wordt dit koolstofafvanggebruik (CCU) genoemd. Wanneer elektrobrandstof vervolgens wordt verbrand door vliegtuigmotoren, komt het gebruikte kooldioxide na een tweede gebruik vrij in de atmosfeer.
De grondstoffen die naar verwachting zullen worden gebruikt, zijn fossielvrije elektriciteit van het Zweedse elektriciteitsnet en koolstofdioxide dat wordt verzameld uit de gecombineerde warmtekrachtcentrale van Vattenfall in Uppsala, waar ongeveer 200.000 ton koolstofdioxide per jaar kan worden teruggewonnen. In tegenstelling tot de conventionele productie van vliegtuigbrandstof in fossiele olie- of aardgasraffinaderijen, blijven fossiele grondstoffen in de bodem en komt er vrijwel geen nieuwe fossiele kooldioxide meer in de atmosfeer terecht.
De vliegtuigen van vandaag zijn gecertificeerd om te vliegen met maximaal 50% SAF, waarvan elektrobrandstof een voorbeeld is. En de rest met traditionele vliegtuigbrandstof. De jaarlijkse geplande SAF-output van 50.000 ton is ongeveer 5% van de Zweedse totale vraag naar vliegtuigbrandstof vandaag en 20% van de Zweedse SAF-behoefte in 2030. Hoewel het duidelijk is dat er een enorme vermindering van de kooldioxide-emissies is wanneer elektrobrandstof wordt gebruikt voor een vliegtuig (synthetische vliegtuigbrandstof) ten opzichte van fossiele brandstof, is er op dit moment geen exact reductiepercentage beschikbaar.
De steun wordt gegeven aan Shell, LanzaTech en Vattenfall. SAS neemt deel als potentiële afnemer van de brandstof. De partijen tekenden in 2021 een intentieverklaring.
Elektrobrandstof is een variant van duurzame vliegtuigbrandstof.
Bij de productie van elektrobrandstof van HySkies wordt uitsluitend fossielvrije elektriciteit van het Zweedse elektriciteitsnet, gerecyclede CO2 en water gebruikt in plaats van fossiele grondstoffen, zoals bij conventionele brandstoffen.
CO2 uit stadsverwarmingsinstallaties wordt opgevangen in plaats van uitgestoten en kan dan worden gebruikt voor de productie van elektrobrandstof. Wanneer vliegtuigmotoren elektrobrandstof verbranden, komt het afgevangen CO2 na een tweede gebruik weer in de atmosfeer terecht. Het punt is dat er geen nieuwe CO2 aan de atmosfeer wordt toegevoegd omdat er geen nieuwe fossiele grondstoffen worden gebruikt.
