Beluister de MarktRappodcast over de ontwikkelingen op de energiemarkt

Luister de podcast

De vijfde MarktRappodcast van dit jaar staat in het teken van de energietransitie in tijden van geopolitieke en economische onzekerheid. We bespreken de plannen van de Europese Commissie om definitief te stoppen met Russisch gas, de invloed van de plannen van Trump op duurzame energieprojecten, en het effect van de aanhoudende handelsspanningen op de energieprijzen. Ook kijken we naar binnenlandse ontwikkelingen: het probleem van de netcongestie, het groeiend aantal dagen waarop negatieve elektriciteitsprijzen worden genoteerd en het toenemende belang van flexibiliteit op het net. In dat licht gaan we dieper in op de e-boiler als veelbelovende en direct inzetbare technologie voor de industrie. Kortom: een aflevering vol actualiteit, inzichten en concrete oplossingen.

Heeft u vragen over e-boilers of wilt u weten of dit wellicht ook kan bijdragen aan de verduurzaming van uw bedrijfsvoering? Neem dan contact op met Boudewijn Tjeertes via boudewijn.tjeertes@vattenfall.nl.

U hoort (of leest) het allemaal in deze 25:31 minuten durende aflevering van de MarktRappodcast. Deze podcast is o.a. op Spotify terug te vinden.

Heeft u vragen?

Heeft u een vraag over de energiemarkt of over energie in het algemeen? Mail deze dan naar podcast@vattenfall.nl. We behandelen uw vraag graag in een volgende podcast.

Lees de podcast

Peter Kortstra: Dit is de MarktRappodcast, een maandelijkse podcast van Vattenfall. In deze podcast bespreken we met marktexperts de belangrijkste trends en ontwikkelingen op de energiemarkt en andere energiegerelateerde onderwerpen. Welkom bij een nieuwe aflevering van de MarktRappodcast.

Inmiddels zijn we alweer bij aflevering 5 van dit jaar. Mijn naam is Peter Kortstra en vandaag gaan we het onder andere hebben over de geopolitieke spanningen, de handelsoorlog en het effect ervan op de energiemarkt. En over de recente plannen van de Europese Commissie om de levering van Russisch gas volledig te stoppen. Wat hebben al deze ontwikkelingen voor effect op de energiemarkt? We gaan het er uitgebreid over hebben. Waar we het ook uitgebreid over gaan hebben is e-boilers. Wat is het? Maar vooral: wat kun je ermee? En waar is het mogelijk een oplossing voor? En hoe kunnen bedrijven e-boilers inzetten? We bespreken dat met Boudewijn Tjeertes. Boudewijn is mijn collega van de afdeling Strategie en hij weet alles over dit onderwerp. Welkom Boudewijn.

Boudewijn Tjeertes: Dag Peter, dank voor de uitnodiging. 

Peter Kortstra: Ja, hartstikke leuk. Misschien is het leuk als je jezelf even kort introduceert. Wat doe je precies bij de afdeling Strategie? 

Boudewijn Tjeertes: Tuurlijk! Ik ben Business Developer binnen team Strategy en ik hou me bezig met het ontwikkelen van duurzame oplossingen voor onze zakelijke klanten. 

Peter Kortstra: Dankjewel. We gaan het, zoals gezegd, uitgebreid hebben over e-boilers zo dadelijk. Maar naast Boudewijn zitten natuurlijk nog, zoals gebruikelijk zou ik bijna zeggen, twee andere collega’s van de marktexpertisedesk bij ons aan tafel. Dat zijn Tessa Terhoeve en Rick Marsman. Welkom weer beiden, ook leuk dat jullie er zijn. Zoals gebruikelijk wil ik graag beginnen met de vraag wat jullie de afgelopen maand opviel in het nieuws over de energiemarkt. Of überhaupt wat jullie opviel op de energiemarkt. Was er iets bijzonders? Mag ik bij jou beginnen, Tessa? 

Tessa Terhoeve: Zeker! Ja, wat mij opviel en wat je ook al even noemde in de introductie, waren de plannen van de Europese Commissie om te stoppen met het importeren van Russisch gas. Daar wordt al lang naartoe gewerkt en er zijn ook al stappen in gemaakt. En nu zijn er plannen om het echt definitief te beëindigen. Daar komen we zo volgens mij nog op terug. 

Peter Kortstra: Dank je wel Tessa. En Rick, wat viel jou op? 

Rick Marsman: Ja, dat was wel weer de zonnige maand april. Je zag, het is dan niet april maar afgelopen weekend, dat de spotprijzen tot min 350 euro per megawattuur gingen. In april zag je dat ongeveer 40% van een zonnepark gewoon opwekt zonder af te schakelen, ook tijdens negatieve prijzen. Al met al kreeg je dan een gemiddelde spotprijs van 20 euro per megawattuur. Gemiddeld ligt die normaal in de 70. Dus je ziet echt dat (ook als je balanceringskosten meeneemt) een zonprofiel in april heel weinig waard was. 

Peter Kortstra: Dank je wel Rick. Boudewijn, was er iets wat jou opviel? 

Boudewijn Tjeertes: Ja, iets van een totaal andere orde. Ik zag een krantenartikel voorbij komen dat op Bevrijdingsdag, 5 mei, wij eigenlijk alweer door onze biocapaciteit heen zijn. Dus we zijn vanaf Bevrijdingsdag weer aan het lenen van de toekomst. 

Peter Kortstra: Ja, ik had het ook gelezen. Wat is dat precies 'lenen van de toekomst'? 

Boudewijn Tjeertes: Ze bepalen eigenlijk wat de wereld, met het consumptiegedrag van Nederland, kan dragen/ kan produceren aan hulp- en grondstoffen. En bepalen daarmee dan ook de dag dat je door die voorraad heen bent. 

Peter Kortstra: Ah, oké. Nou, dank je wel. Een bericht wat mij zelf opviel: vorig jaar is het minste aantal nieuwe windmolens gebouwd sinds 2017. Je zou toch denken, met de huidige klimaatdoelen en de toename van het aandeel hernieuwbare energie, dat de bouw alleen maar zou toenemen. Maar we hebben het eerder gehad over de oplopende kosten voor de bouw van windparken. Moeten we ons nu zorgen gaan maken over de beschikbaarheid van hernieuwbare energie? 

Rick Marsman: Nou, ik denk dat je je daar voorlopig niet echt zorgen over hoeft te maken. Wat je in Nederland ziet, is dat die grote windparken op land die mogelijkheden zijn wel een beetje op. In het IJsselmeer staan grote windparken, dus veel bijbouwen op land, daar zijn we wel klaar mee. Maar er zijn natuurlijk genoeg projecten op zee die wél doorlopen. IJmuiden Ver, Hollandse Kust die projecten gaan gewoon door. 

Maar je ziet wel, op Europees vlak, dat het lastiger wordt om die projecten verder uit te rollen. Vorige week maakte Orsted bijvoorbeeld bekend, dat is een Deens energiebedrijf, dat ze Hornsea 4, een groot windmolenpark voor de kust van Groot-Brittannië, voorlopig niet doorzetten. Omdat de kosten voor de supply chain, de rente te hoog zijn. En de risico’s daarmee ook te groot worden. Dus hebben ze dat hele project on hold gezet en wachten ze op betere tijden. En voor zo’n windpark en dat geldt denk ik ook voor zonnepanelen, we moeten er gewoon voor zorgen dat we energie gaan verbruiken op momenten dat de duurzame opwek er is. Waardoor de risico’s voor het investeren eigenlijk minder worden. Dus daar is nog een wereld te winnen denk ik.

Peter Kortstra: En daarop voortbordurend: een ander bericht van TenneT waar ik ook graag even met jullie over wil spreken. Er komt ruimte vrij op het overvolle elektriciteitsnet en die ruimte zal dan gebruikt worden door zogenaamde megabatterijen. Misschien is het goed om eerst even uit te leggen wat megabatterijen precies zijn. Ik heb er wel een beetje een voorstelling van, maar Boudewijn wat is een megabatterij? 

Boudewijn Tjeertes: Een megabatterij is eigenlijk een installatie, vaak bij een wind- of zonnepark bijgebouwd, waarin grootschalig elektriciteit wordt opgeslagen die op een later moment kan worden gebruikt. 

Peter Kortstra: En waarom is er nu, ik kijk even naar jou Tessa, toch ruimte op dat overvolle elektriciteitsnet voor die megabatterijen? En waarom worden die dan ingezet voor die megabatterijen? 

Tessa Terhoeve: Nou, die batterijen worden aangesloten op het hoogspanningsnet. Dat is ook de reden dat TenneT met dit bericht kwam. Als je over netcongestie hoort, speelt dat zich vaak af op midden- en laagspanning. Nou is er ook congestie op hoogspanning. Dus TenneT zit wat dat betreft ook wel in de knel. Maar ze hebben inderdaad wat ruimte gevonden en die vinden ze vooral door die batterijen op de drukste uren niet te laten invoeden of afnemen. Op die manier kunnen ze toch die flexibele stroomverbruikers en -opwekkers een plek geven op het net. En in ruil daarvoor krijgen zulke batterijen ook flinke kortingen op hun nettarieven. Ze passen echt in het energiesysteem van de toekomst. Zoals ik net zei: we hebben grote afnemers nodig op momenten dat er een overvloed is aan hernieuwbare energie. En batterijen kunnen die rol goed vervullen. 

Peter Kortstra: Ja, dan een ander onderwerp, even actueel zou ik zeggen. We hebben het er de vorige keer ook al even over gehad. De handelsoorlog, die inmiddels toch wel in volle hevigheid is losgebarsten, kunnen we wel zeggen. Ik hoor allerlei tegenstrijdige berichten. In februari, toen waren de importheffingen nog niet aangekondigd, was de groei van de industrie nog wel licht toegenomen. Maar recent lezen we toch wel wat meer zorgwekkende berichten. De verwachting is dat de handelsoorlog de wereldwijde economische groei behoorlijk zal vertragen. En dat daardoor de economie tientallen miljarden misloopt. Dat zijn forse bedragen en het kan volgens mij ook niet anders dan dat dat effect heeft op de vraag naar energie als de productie afneemt. Hoe kijken jullie daar naar? Wat is dan het effect op de energiemarkt? Zie je daar nu al iets van? 

Rick Marsman: Nou ja, je zag de afgelopen maand dat bijvoorbeeld de gasprijs wel een stuk daalde. Hij ging richting de laag in de 30 - 31 euro per megawattuur voor de maand vooruit. Dus je ziet echt dat de verwachting is dat door die importheffingen de economische groei of de productievraag afneemt. En dan is er dus minder vraag naar elektriciteit, of naar gas of olie. Dus dat betekent dat die prijs kan dalen, als het aanbod gelijk blijft. En dat heeft uiteindelijk ook alweer effect op bijvoorbeeld voor de rest van de economie. Want als de kosten lager worden, kun je weer meer gaan produceren. Bijvoorbeeld in de tuinbouw, die gebruikt veel gas voor de productie van paprika’s en tomaten. Als die prijs voor hen omlaag gaat, betekent dat dat zij tegen een lager tarief en concurrerend kunnen produceren. Om dan weer beter te kunnen exporteren naar andere landen. Dus het heeft meerdere effecten. Maar in die zin: het gaat zorgen voor minder energievraag. 

Peter Kortstra: Ja, we zagen het ook al, dat effect, volgens mij stond er iets in de Financial Times dat de hele chemische industrie daar behoorlijk last van heeft. 

Rick Marsman: Ja, je ziet een terugtrekkende beweging bij de grote chemiebedrijven. Om fabrieken te sluiten of in ieder geval geen nieuwe fabrieken in Europa te bouwen, omdat de kosten op dit moment gewoon te hoog zijn voor hun productie.  

Peter Kortstra: Dus de impact is behoorlijk. En de importheffingen zijn niet het enige slechte nieuws uit de Verenigde Staten. Trump heeft namelijk ook aangegeven dat hij geen, zoals hij dat zegt, lelijke windmolens op zee wil. En dat hij het mes wil zetten in het klimaatbeleid. Om nou met dat eerste te beginnen: er zijn ook veel Europese bedrijven die investeren in windparken op zee voor de kust van de Verenigde Staten. Wat betekent dat voor die bedrijven? 

Rick Marsman: Er zijn inderdaad veel voorbeelden van windprojecten die nu onzeker zijn. Wat we net zeiden over Europese projecten die misschien niet doorgaan, dat geldt daar ook. Bijvoorbeeld het Empire 1-windproject. Trump heeft daar eigenlijk een vergunning ingetrokken, of in elk geval bevolen om de bouw stil te leggen. 
Dat is een windpark bij New York. Volgens mij waren ze al bezig, ik moet zeggen dat ik dat niet precies weet, maar het project was in elk geval al helemaal rond. 
Bedrijven als Equinor, dat is een Noors energiebedrijf, en Vestas, een Deense windturbineproducent, maken onderdeel uit van dat project en worden daardoor geraakt. Dus dat gaat gepaard met enorme kosten wanneer zo'n bouw stil komt te liggen. Dat project zou 500.000 huishoudens van stroom kunnen voorzien en bood ook werk aan 1.500 mensen in de VS. Dus in die zin is het op alle vlakken slecht nieuws dat dat project is stilgelegd. En daarnaast staat de windsector al onder druk door hoge kosten en dan komt dit er nog bij. 

Peter Kortstra: En wat is het effect van het feit dat Trump eigenlijk het hele klimaatbeleid wil terugdraaien en vol inzet op fossiele brandstoffen? Wat betekent dat voor bijvoorbeeld de wereldwijde klimaatdoelstellingen? 

Tessa Terhoeve: Ja, dat is heel slecht nieuws. 2024 is het eerste jaar waarin de opwarming van de aarde boven die anderhalve graad uitkomt. Ooit was dat een soort heilige grens, inmiddels zijn we daar overheen. En die grens was niet zomaar gesteld. Het was echt de grens waaronder we als samenleving zouden moeten proberen te blijven. Dus dit onderstreept alleen maar dat we de energietransitie moeten versnellen en niet moeten vertragen. En waar Trump nu mee bezig is, dat is echt vertragen. Als je het klimaat buiten beschouwing laat, dan is het alsnog om andere redenen heel onverstandig. In de Verenigde Staten zie je ook dat de stroomvraag heel snel toeneemt, onder andere door datacenters, AI en elektrificatie van de industrie. Dus eigenlijk is het afschalen van élke technologie die je maar kunt bedenken op dit moment een slecht idee. Voor elk land, maar ook dus voor de VS, want de komende jaren ontstaat er wereldwijd een enorme markt voor groene technologie. En nu de VS zich daar deels uit terug lijkt te trekken, is dat een kans voor China. De Chinese regering heeft er juist voor gekozen om vol in te zetten op zonnepanelen, elektrische auto’s en batterijen. Dat wordt echt het hart van hun nieuwe economie. En zij zijn maar al te blij dat de Verenigde Staten daar nu een gat laten vallen, waar zij in kunnen springen. 

Peter Kortstra: Ja, een zorgwekkende ontwikkeling.

Tessa Terhoeve: Zo kun je het inderdaad wel samenvatten. 

Petr Kortstra: Als we dan even bij die geopolitieke ontwikkelingen blijven: de Europese Commissie heeft, we hebben het al even genoemd, in het streven om onafhankelijker te worden van andere landen, als het gaat om onze energievoorziening, een aantal besluiten genomen. Eén daarvan is het volledig stoppen van de levering van Russisch gas aan Europa. Nou dacht ik dat dat al lang het geval was, dat we al geen Russisch gas meer afnamen. Maar dat blijkt dus niet zo te zijn. Kan één van jullie aangeven wat er precies aan de hand is? 

Tessa Terhoeve: Ja, ik had het aan het begin al even aangestipt inderdaad. We importeren nog steeds Russisch gas en ook Russische olie. Maar we hebben die afhankelijkheid wel flink verminderd sinds Rusland Oekraïne is binnengevallen. In 2022 importeerde de EU nog 45% van haar aardgas uit Rusland. In 2024 is dat nog maar 19%. En dit jaar zitten we op ongeveer 13%. Dus het is wel aanzienlijk afgenomen, maar 13% is nog steeds een flink aandeel. In die zin spekken we nog altijd de Russische staatskas, en dus indirect ook de oorlogskas. In 2024 hebben we nog altijd voor 23 miljard euro aan energie geïmporteerd vanuit Rusland.  Daarom ligt er nu een voorstel om dat volledig af te bouwen richting 2027. En het gat dat dat Russische gas achterlaat willen we dan vooral opvangen met LNG (vloeibaar aardgas). 

Enerzijds is dat natuurlijk goed, want we willen geen Russische energie meer. Maar er is ook kritiek: die afhankelijkheid verschuift namelijk gewoon. We gaan dan bijvoorbeeld LNG importeren uit de Verenigde Staten en Qatar. En dat zijn op dit moment ook geen fantastische afhankelijkheden om te hebben. Daarnaast is LNG dat helemaal daar vandaan moet komen ook gewoon niet duurzaam. En sommige landen, zoals Slowakije en Hongarije, zijn nog erg afhankelijk van Russisch gas en maken zich zorgen. Zij vinden dit eigenlijk een slecht idee.

Peter Kortstra: Ja nou, dan wil ik eigenlijk een bruggetje maken naar Boudewijn. Want Boudewijn, misschien ben jij wel, nou ja niet jijzelf natuurlijk, maar de e-boiler wellicht een onderdeel van een oplossing in de energietransitie. We hebben het in de vorige aflevering van de podcast ook al aangekondigd dat we deze maand zouden hebben over e-boilers, want dat wordt wel gezien als een belangrijk onderdeel van de energietransitie. In ieder geval binnen de industrie. De vraag is natuurlijk of die verwachting terecht is en wat we ervan mogen verwachten. Maar laten we bij het begin beginnen. Allereerst: wat is een e-boiler, Boudewijn? En wat kun je ermee?

Boudewijn Tjeertes: Een e-boiler kun je eigenlijk het best omschrijven als een grote waterkoker, zoals je die misschien ook in de keuken hebt staan. Met een e-boiler kun je van elektriciteit behoorlijk efficiënt stoom produceren. En die stoom kun je dan gebruiken in je productieproces, samen met de stoom die je produceert met gasgestookte ketels. Het is eigenlijk een combinatie van een waterkoker op het aanrecht en het fluitketeltje op het gasfornuis.

Peter Kortstra: Die vergelijking begrijp ik inderdaad ook nog wel. Maar voor welk type bedrijf of sector is zo'n e-boiler dan een geschikte oplossing? 

Boudewijn Tjeertes: Eigenlijk voor elk bedrijf waar warmte nodig is. Of dat nou warm water is of stoom dat maakt voor de e-boiler technisch gezien niet uit. Wat we in de praktijk wel zien is dat er met name in de voedingsmiddelenindustrie en de papierverwerkende industrie veel interesse is. Dat past gewoon goed bij het gebruiksprofiel en bij de technische specificaties die daar nodig zijn. 

Peter Kortstra: En als zo’n e-boiler dan voor veel bedrijven geschikt is, waar zitten dan de beperkingen? 

Boudewijn Tjeertes: De beperking zit niet per se op technisch vlak. Zo’n e-boiler kan tot ongeveer 300 graden produceren, daarmee kun je al behoorlijk wat processen van stoom voorzien. De beperking zit ‘m eigenlijk meer in de businesscase. Zo’n investering moet wel renderen. En een e-boiler gebruikt elektriciteit, dus dan wil je ook kunnen vertrouwen op goedkope elektriciteit. Je wilt het liefst draaien op momenten dat de stroomprijzen laag zijn.

Peter Kortstra: Maar die negatieve prijzen die Rick eerder noemde, zijn natuurlijk niet altijd beschikbaar.

Boudewijn Tjeertes: Dus wat je eigenlijk nodig hebt, is een hybride opstelling: de e-boiler voor de goedkope uren, en de gasketel als vangnet voor als de prijzen te hoog zijn. Zo helpen de linkerhand en de rechterhand elkaar, zeg maar. 

Peter Kortstra: En in hoeverre draagt zo’n e-boiler nou bij aan CO₂-reductie? Want het blijft uiteindelijk toch een elektrisch proces. 

Boudewijn Tjeertes: Ja, hij produceert stoom. En in onze standaardaanname gaan we inderdaad uit van een hybride opstelling, een e-boiler en een gasketel die parallel staan opgesteld. Ze produceren samen de benodigde hoeveelheid stoom. En in zo’n standaardopstelling zou je in theorie tot ongeveer 50% CO₂ kunnen besparen. Dus dat is wel behoorlijk.

Peter Kortstra: Ja, dat is inderdaad fors. Ik had ook aangekondigd dat we het hierover gingen hebben, en daar kregen we ook een reactie op van een luisteraar. 
Die schreef: “Nederland heeft last van netcongestie en om daar dan een grote stroomverbruiker als een e-boiler op aan te sluiten, dat zal wel lastig zijn.” Hoe kan een e-boiler dan toch worden aangesloten op het net? 

Boudewijn Tjeertes: Dat is een hele goede vraag. Tessa noemde het net al even. Bij netbeheerders zijn allerlei projecten gaande om aangeslotenen te helpen om op het juiste moment elektriciteit te gaan gebruiken. Dus op die manier wordt congestie opgelost. En dat speelt natuurlijk niet alleen voor megabatterijen, waar we het net even kort over hadden, maar ook voor e-boilers, laadinfrastructuur, vrachtwagens. Zelfs een eenvoudig zonnedak op een logistiek centrum kan eigenlijk al niet meer worden aangesloten. Dat grotere probleem hebben de netbeheerders gelukkig wel gezien. Ze werken nu steeds vaker met niet-vaste capaciteit, waardoor je dus moet kunnen afschakelen. En dat is met een e-boiler juist weer een heel mooi moment, want op de momenten van hoge vraag wanneer er congestie is, wil je die e-boiler toch al niet aan hebben staan. Dan is de kostprijs van je stoom te hoog. Dus als je dan korting krijgt op je nettarieven om op die piekmomenten juist géén stroom te gebruiken, dan helpt dat de businesscase behoorlijk. 

Peter Kortstra: En is zo’n e-boiler ook snel op te starten? Want je zegt dat je gebruik maakt van de lagere energieprijzen op specifieke momenten, maar dan moet dat wel kunnen, toch? 

Boudewijn Tjeertes: Ja, die e-boiler is echt heel snel regelbaar. Toen we dat onderzochten heb ik me daar best over verbaasd. De beperkende factor is eerder de gasketel, die moet snel genoeg kunnen afregelen of bijspringen. Maar die e-boiler zelf is echt flexibel inzetbaar.

Rick Marsman: Je ziet ook dat e-boilers vaak worden ingezet om TenneT te helpen met het balanceren van het net, bijvoorbeeld bij automatische frequentieregeling. Daar zijn ze heel geschikt voor, en dat wordt dan ook meegenomen in de businesscase. Dus het is niet alleen gebaseerd op de spotprijs (wanneer die negatief is), maar juist ook op de onbalansmarkt. En wat je ziet: zo’n e-boiler wordt daardoor best vaak ingezet. 

Peter Kortstra: We hebben het nu vooral gehad over de technische kant, maar zijn er ook economische voordelen? Wat maakt het financieel aantrekkelijk voor bedrijven?

Boudewijn Tjeertes: Nou ja, je kunt gebruikmaken van goedkopere energie, zoals we al zeiden. En daarnaast is er subsidie beschikbaar onder de SDE++-regeling. 
Dus dat helpt zeker mee.

Peter Kortstra: Dank je wel, Boudewijn. Volgens mij is het een mooie ontwikkeling, die we hopelijk veelvuldig ingezet zullen zien in de industrie. Is het goed als ik jouw e-mailadres vermeld bij deze podcast, voor mensen die nog vragen hebben of meer willen weten? 

Boudewijn Tjeertes: Ja, natuurlijk. Lijkt me leuk om meer te kunnen vertellen. 

Peter Kortstra: Mooi. We hebben nu een tipje van de sluier opgelicht, maar er zijn vast mensen die hier meer verstand van hebben of die serieus geïnteresseerd zijn. 
Dan kunnen ze jou even een mailtje sturen. Dan zijn we alweer aan het einde gekomen van deze podcast, maar ik wil natuurlijk graag nog afsluiten met een korte vooruitblik op de komende maand. Is er iets waar jullie naar uitkijken, of ontwikkelingen die jullie met belangstelling volgen? Tessa, mag ik bij jou beginnen? 

Tessa Terhoeve: Ja, ik ben wel benieuwd naar de ontwikkeling van het aantal uren met negatieve spotprijzen op de EPEX-markt. We hebben nu al 201 negatieve uren gehad dit jaar. Het meest negatieve uur was afgelopen zondag: die min 350 euro waar Rick het eerder over had. Volgens mij kwamen we vorig jaar ergens rond de 450 negatieve uren uit (over het hele jaar). Dus ik ben benieuwd of we dat dit jaar gaan inhalen. Maar als het voorjaar en de zomer zo doorgaan, dan denk ik van wel. 

Peter Kortstra: Ja, in dit tempo zou het haast wel. Dank je wel Tessa. Boudewijn, is er iets wat jij gaat volgen? 

Boudewijn Tjeertes: Ik hoop dat ik de komende maanden wat meer ga kunnen doen met een oplossing die we al een aantal jaren in ontwikkeling hebben. Een dieselgenerator die aangepast is om op water en bio-alcohol te kunnen draaien. Die biedt een duurzaam alternatief voor lokale energieopwekking. We noemen dat: Maymaan AquaStroke. Ik hoop daar binnenkort meer over te kunnen vertellen.

Peter Kortstra: Dat klinkt spannend. En ook wel een mooie ontwikkeling volgens mij. Is dat dan volledig CO₂-vrij? 

Boudewijn Tjeertes: Ja, technisch gezien niet helemaal. Alcohol bevat nog koolstof, dus nee. Maar omdat het een biobasis heeft, geldt het administratief wél als CO₂-neutraal. 

Peter Kortstra: In ieder geval een veel duurzamer alternatief dan een dieselaggregaat. Dat kan snel veel schelen. Mocht daar meer over bekend worden, dan nodig ik je graag nog een keertje uit.

Boudewijn Tjeertes: Heel graag. Hartstikke leuk. 

Peter Kortstra: Rick, is er iets wat jou bezighoudt komende maand? 

Rick Marsman: We hadden het net over het afschakelen van Russisch gas. In juni moet daarover gestemd worden in het Europees Parlement. Dus ik ben benieuwd wat daaruit komt en hoe dat verder uitgerold gaat worden. 

Peter Kortstra: Dat gaan we volgen. Dan wil ik jullie alle drie hartelijk bedanken voor jullie bijdrage aan deze podcast. En u als luisteraar natuurlijk ook bedankt voor het luisteren. Heeft u vragen voor onze experts of wilt u graag een onderwerp behandeld zien in deze podcast? Laat het ons dan weten via podcast@vattenfall.nl. Nogmaals bedankt voor het luisteren en tot volgende maand. 

--EINDE--